 |
| meer info |
Titel: De wilde jongen uit de Aveyron
Auteur: Jean Marc Gaspard Itard
Vertaling en toelichting: Jevgenia Lodewijks
Uitgeverij: Trophonios Publishing
Verschenen: oktober 2015
ISBN 9789491728136
Aantal pagina's: 200
Prijs: € 18,95 (hardcover € 24,95)
Bestellink"Bevrijd het potentieel van het kind, en je vormt het om de wereld in te gaan." - Maria Montessori
Kan een kind dat tien jaar lang afgezonderd in de natuur heeft geleefd zich nog ontwikkelen zoals andere kinderen? Of heeft hij zijn kansen voorgoed gemist? In hoeverre hangt het af van 'nature' of 'nurture'? Een vraag die ons tot op de dag van vandaag nog kan bezighouden in de ggz. De wilde jongen uit de Aveyron is een pioniersverhaal.
Tijdens een college ontwikkelingspsychologie hoorde ik het voor het eerst: het bijzondere verhaal van de jongen die rond 1800 in de Zuid-Franse bossen werd gevonden. Jarenlang zwierf hij alleen rond en hield hij zichzelf in leven met kastanjes, eikels en rauwe aardappels. Wanneer hij bij de jonge arts Jean Marc Gaspard Itard wordt gebracht, kan hij niet spreken en gedraagt hij zich als een wild dier.
Itards uitgebreide beschrijvingen van zijn pogingen de jongen op te voeden en te onderwijzen zijn afwisselend vooruitstrevend en achterhaald. Het denken vanuit de belevingswereld van de jongen, die hij Victor noemt en niet zonder meer afschrijft als 'idioot', doet modern en anti-stigmatiserend aan. Maar de experimenten waarbij er nauwelijks rekening wordt gehouden met de gevoelens van de jongen en eventuele schade die daaruit zou kunnen voortkomen, zijn nu ethisch ondenkbaar.
"Hij vatte dit op als grapje en maakte zich des te vrolijker. Om die vergissing uit de wereld te helpen, bestrafte ik hem iets hardhandiger. De boodschap kwam aan, en met een mengeling van spijt en genoegen maakte ik uit de geschrokken gezichtsuitdrukking van de jongen op dat het gevoel van verdriet veel harder aankwam dan de pijn van de tik."
De toelichting van Jevgenia Lodewijks geeft een goed beeld van de tijd waarin het verhaal zich afspeelde. Ze laat zien dat de wens van Itard om tot alternatieve leermethoden te komen voor een 'onhandelbaar' kind als Victor, revolutionair was. Zijn verslagen zijn een inspiratiebron geweest voor onder meer de leermethoden die Maria Montessori een eeuw later zou ontwikkelen.
Toch mis ik nog iets in het boek. In de toelichting, met een ietwat storende hoeveelheid noten, had ik graag meer gelezen over de link met de huidige opvattingen in de ontwikkelingspsychologie. Ook blijf ik tijdens het lezen steeds maar bedenken hoe mooi het zou zijn om dit verhaal in romanvorm te lezen, met meer aandacht voor de beleving van Itard en zijn persoonlijke worstelingen tijdens het werken met Victor. Waarschijnlijk moet ik dan bij een van de vele andere publicaties zijn, die achterin het boek genoemd worden, zoals Wild boy van Jill Dawson. Misschien ga ik dit ook nog wel lezen. Dit verhaal laat je nu eenmaal niet gemakkelijk meer los.
Meer info over dit boek
